Kodeks profesionalne etike

(Kodeks profesionalne etike Društva Srbije za odnose s javnošću)

Cilj Kodeksa

Cilj Kodeksa profesionalne etike Društva Srbije za odnose s javnošću (u daljem tekstu: Kodeks) je prihvatanje osnovnih načela moralno opravdanog i etičnog ponašanja od strane njegovih članova. Kodeks sadrži načela ponašanja i etičke standarde najbolje prakse u odnosima s javnošću kako bi svi koji se na teritoriji Republike Srbije bave ovom profesijom uzajamno poštovali pravila fer i etičkih odnosa. Pošto je priroda našeg posla povezana sa javnim i opšte društvenim interesima, u duhu je ovog Kodeksa da svi koji se njime bave imaju ličnu odgovornost za delovanje u skladu sa najvišim etičkim standardima.

Opšte odredbe

U obavljanju svoje profesije član Društva Srbije za odnose sa javnošću ( u daljem tekstu: član) se obavezuje da će se pridržavati načela iznetih u Univerzalnoj Deklaraciji o ljudskim pravima, Atinskom i Briselskom kodeksu, kao i Statuta ovog Društva. Kodeks poziva na poštovanje važećih propisa Republike Srbije u oblasti slobode mišljenja i izražavanja, zabrane diskriminacije i kršenja prava građana, zaštite prava na privatnost, intelektualnu svojinu, medija i oglašavanja, digitalnih medija, kao i svih ostalih važećih zakona i drugih pravnih akata.

Član je obavezan da poštuje slobodu izražavanja i slobodu komunikacije u bilo kom obliku, uključujući i moderne informaciono komunikacione tehnologije, kojima se obezbeđuje pravo pojedinca da prima i pruža informacije.

Član se obavezuje da deluje u skladu sa interesom javnosti i da ne narušava dostojanstvo i integritet ličnosti. Svaki član ima opštu dužnost da se pošteno odnosi prema svojim klijentima ili poslodavcima, bivšim i sadašnjim.

U odnosu na kolege – druge članove

Član Društva ne sme se upuštati u nepoštenu konkurenciju sa svojim kolegama stručnjacima za odnose s javnošću. Član ne sme delovati ili govoriti na način koji će naneti štetu ugledu ili poslovima nekog svog kolege stručnjaka. Izuzetak je slučaj ako na taj način izveštava nadležna tela o svakoj povredi ili sumnji da postoji povreda ovog Kodeksa ili lokalnog zakona.

U odnosu na klijente

Član nastoji da sačuva samostalnost u odnosu na klijenta.

Član ne sme zastupati konfliktne ili konkurentske interese različitih klijenata bez izražene saglasnosti onih kojih se to tiče, date nakon predstavljanja činjenica i ne sme doći u situaciju da njegovi interesi budu u konfliktu sa njegovim obavezama prema klijentu a da pri tome u potpunosti ne upozna sve one kojih se to tiče sa takvim svojim interesima.
Stručnjak za odnose s javnošću čiji bi interesi mogli biti u sukobu sa interesima njegovih klijenata ili poslodavaca mora ih o tome obavestiti što je pre moguće.

U pružanju usluga klijentu ili poslodavcu, član neće prihvatiti honorar, procenat izražen u novcu ili drugu vrednu nagradu u vezi sa svojim uslugama ni od koga drugog osim od svog klijenta ili poslodavca, osim uz njihovu izraženu saglasnost, datu posle upoznavanja sa svim činjenicama.

U obavljanju poslova odnosa s javnošću član neće imati razumevanje za korupciju bilo koje vrste.
Poverljive informacija

Svaki član će čuvati poverljive informacije i privatna prava sadašnjih, prošlih i potencijalnih klijenata ili poslodavaca. Sve ono što sazna prilikom obavljanja svog posla i što je poverljivog karaktera ili može biti poverljivog karaktera, član je dužan da tretira kao takvo, da čuva te informacije i ne iznosi ih trećim licima. Izuzetak su samo informacije koje mogu biti zatražene od nadležnih pravosudnih organa u odgovarajućem zakonskom postupku.

Ukoliko član od strane trećeg lica dobije podatke sa jasnom naznakom da poreklo izvora za klijenta mora ostati tajna, član je dužan da uvažava taj zahtev.
Širenje lažnih informacija

Član ne sme namerno širiti lažne informacije u procesu komuniciranja, a obavezan je da preduzme sve mere kako bi se izbeglo korišćenje takvih informacija u komuniciranju.

U obavljanju svog posla član je dužan da se u meri u kojoj je to moguće uveri u istinitost usmenih i pismenih saopštenja koje daje poslodavac za kojeg radi, odnosno klijent.

Zabranjen je svaki pokušaj da se obmane javnost ili njeni predstavnici. Vesti se moraju stavljati na raspolaganje bez naplate ili skrivene nadoknade za njihovo korišćenje ili objavljivanje.

Digitalne komunikacije

Odredbe ovog Kodeksa obavezuju članove i prilikom komunikacije na digitalnim i društvenim medijima koji nas kontinuirano stavljaju pred nove izazove u naporu da očuvamo poverenje i kredibilitet profesije, kao i da sačuvamo privatnost učesnika u komunikaciji.

Dok rade za klijenta, članovi ne smeju da ometaju druge korisnike digitalnih medija, a sve aktivnosti moraju da budu u skladu sa zakonom i sa politikom zaštite integriteta mrežnih resursa svih korisnika.

Članovi Društva trebalo bi da budu duboko svesni da je naša lična i profesionalna odgovornost da budemo primer drugim sektorima kako se poštuju sva etička načela u komunikacijama na svim platformama i kanalima komunikacije.

Povreda Kodeksa

Ako preduzimanje neke aktivnosti iz oblasti odnosa s javnošću ili digitalnih komunikacija može značiti ozbiljnu povredu profesionalnog ponašanja ili biti u suprotnosti sa načelima ovog Kodeksa, član mora odmah o tome obavestiti svog klijenta ili poslodavca i učiniti sve kako bi ispoštovao ovaj Kodeks. Ako klijent ili poslodavac i dalje insistiraju na sprovođenju svojih namera, stručnjak za odnose s javnošću mora se pridržavati Kodeksa bez obzira na posledice koje bi ovo moglo imati na njegov dalji angažman.

Odgovornost za ugled profesije snosi svaki njen pripadnik. Stručnjak za odnose s javnošću i digitalne komunikacije ima dužnost ne samo da lično poštuje ovaj Kodeks već i da:

a) pomaže da šira javnost što bolje upozna i razume ovakav Kodeks
b) izveštava nadležna disciplinska tela o svakoj povredi ili sumnji da postoji povreda ovog Kodeksa za koju sazna
c) preduzme mere koje su u njegovoj moći kako bi se odluke ovih tela i sankcije sproveli u delo.

Sud časti Društva uočava i sankcioniše nepošteno ponašanje i nepridržavanje Kodeksa, na osnovu: prijave člana Društva, ukazivanja drugih stručnjaka za komunikacije, ili samoinicijativno kada je povreda Kodeksa ili zakona jasno uočljiva u javnosti (na primer preko medija). Sud časti poslovnikom o radu bliže uređuje sankcionisanje nedozvoljene i neetične komunikacije, u rasponu od prve javne opomene do trajnog isključenja iz organizacije člana za koga se ustanovi da je postupao suprotno odredbama ovog Kodeksa ili zakona.